Directe verantwoordelijkheid voor politici

0

Guido Rosquin

Op 13 september 2013 zegt Bart Eeckhout in De Morgen het volgende:

“Van de hypothecaire aftrek tot de wachtlijsten in de kinderopvang, de hervorming van de kinderbijslag en de lastenverlaging voor bedrijven … Al die interessante voorstellen hebben één zaak gemeen, ze kosten handenvol geld.”
 
“Het vermenigvuldigen van budgettair onhoudbare beloftes is dodelijk voor het vertrouwen in de politiek”


"Het zou wenselijk zijn dat partijen in verkiezingstijd (opmerking van mij: hoeft niet alleen in verkiezingstijd) gedwongen worden om de financiële haalbaarheid van hun voorstellen aan te tonen. Een wetsvoorstel om partijprogramma's, naar Nederlands model, te laten becijferen door het Planbureau ligt vast nog ergens stof te vergaren. Dit lijkt een goed moment om het nog eens op te diepen."

Alhoewel dit al een hele stap vooruit zou zijn, wil ik graag toch nog een stapje verder gaan. Elke Minister en dus elk Ministerie moet zelf zorgen voor de nodige fondsen voor het uitvoeren van het door hen gekozen beleid. Dit wil zeggen dat elk ministerie een directe belasting moet heffen, uiteraard via het Ministerie van Financiën, zodat alle kosten veroorzaakt door hun beleid ook werkelijk van de kiezer komt. De desbetreffende Minister zal op die manier verantwoording moeten afleggen tegenover de belastingbetaler. Elk ministerie zal ook vermeld worden op het jaarlijkse aanslagbiljet, zodat de kiezer weet wat alles kost. Want ook de kiezers gaan vlot om met ideeën zonder rekening te houden met de financiële consequentie. De uitspraak "de rijken moeten betalen" is ook een uiting van het niet-confronteren van de impact van beslissingen op de portemonnee.

Directe verantwoordelijkheid is het einde van de graai-cultuur. Er wordt niet langer uit een grote pot gepakt, die eigenlijk al lang geen pot meer is maar eerder een reuze grote put, veroorzaakt door politici die geen verantwoording moesten afleggen voor hun beleid. De uitspraak van Guy Mathot is hierbij een uitstekend voorbeeld van dit gebrek aan verantwoordelijkheidszin: "Het bergrotingstekort is er vanzelf gekomen, het zal vanzelf weer weggaan".

Hoe de indirecte belastingen verdeeld worden is natuurlijk onderhevig aan discussie. Zo zou bijvoorbeeld de accijnzen op sigaretten en op alcohol rechtstreeks kunnen ondergebracht worden bij de ziekteverzekering. Heeft de ziekteverzekering meer geld nodig dan zal ze hier een bijdrage voor moeten vragen van alle mensen. De ziekteverzekering zou trouwens beter los gemaakt worden van arbeidsprestaties. Iedereen die een Belgisch id heeft, heeft automatisch recht op ziekteverzekering. Accijnzen op benzine kunnen bij mobiliteit ondergebracht worden. En zo zijn er nog een aantal andere waarover een discussie mogelijk is.

Eenvoudig besluit: als elk ministerie altijd evenveel inkomsten moet hebben dan uitgaven, dan verdwijnt het idee "tekort op de begroting". Het wordt tijd dat we terug een oude zegswijze boven halen: "de tering naar de nering zetten".

Deel dit idee: